رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: دولت برای جبران بخشی از کسری به جای استفاده از حقوق از منابع بنگاه های دولتی استفاده کرده است که باعث افزایش پایه پولی می شود.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه حدود یک سال از دولت سیزدهم می گذرد، گفت: شرایط دریافتی دولت مساعد نبود. در شرایط بسیار بدی کنترل کشور را به دست گرفتیم. مشکل خشکسالی باعث کاهش تولید کشور و افزایش قیمت های جهانی شده است. علاوه بر این، از 8 میلیارد دلار بودجه 6.5 میلیارد دلار هزینه شد و تا پایان سال باید 17 میلیارد دلار صرفه جویی می کردیم.
وی افزود: از ابتدای کار نگران پرداخت حقوق همان ماه بودیم و از حقوق 54 هزار میلیارد تومانی استفاده نکردیم چون قبلا دولت استفاده می کرد. البته دولت این شکایت را حل کرد. همچنین بازپرداخت اوراق نیز معادل 534 حمت بوده است. سال مالی گذشته ما باید اوراق را برای 12 ماه و امسال 15 ماه پس می دادیم و این خارج از هزینه بدهی بانک ها و صندوق های بازنشستگی است.
و رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: کرونا در آن بازه زمانی شرایط مساعدی نداشت. این موارد به فضل الهی حل شد هر چند که بحث ATF مطرح شد. تولید نفت نیز افزایش یافت در حالی که پیش از آن کمترین تولید نفت را شاهد بودیم. سال گذشته بیش از 200 دسته ساخت و ساز به دست آوردیم.
یعنی دولتی که بحث تامین حقوق ماه اولش را مطرح کرد، امروز پرداخت هایش را درست انجام داده است. زمانی که وارد سازمان شدیم 60 تلاش انجام شد که هیچ منابعی برای آن وجود نداشت. از امروز هیچ گونه استقراضی در سال جاری صورت نگرفته و تلاش شده بر اساس مانده خزانه هزینه شود. اینجا سازمان برنامه و بودجه نقش ضربه گیر را بر عهده گرفته و اجازه افزایش پایه پولی را نمی دهد.
میرکاظمی در پاسخ به سوالی درباره صورتحساب الکترونیکی گفت: بودجه در اسفندماه ابلاغ شد. 24 آذر آخرین فرصت دولت برای ارائه بودجه بود. در بررسی بودجه، سومین افزایش قیمت مربوط به جنگ روسیه هنوز اتفاق نیفتاده بود. این اتفاق باعث شد مقداری از هزینه های ما 300 درصد افزایش پیدا کند و این موضوع برای همه کشورها مشکل ایجاد کرد. دولت نسبت به این افزایش قیمت اعتراض کرده است. ضمناً قیمت ها به صورت درخواستی به شهریور ماه سال قبل قابل برگشت نمی باشد. عیب ارز ترجیحی این بود که به ابتدای زنجیره داده شد و تا زمانی که به دست مصرف کننده نهایی برسد، حمایت های دولتی یا از بین می رود یا به کشورهای دیگر می رود. پس از اعلام بودجه دولت باید تصمیم می گرفت و در نتیجه تولیدکنندگان مواد اولیه را به قیمت ETS خریداری می کردند.
در حال حاضر حقوق مردم بیش از آنچه در جداول بودجه در نظر گرفته شده است دریافت می کنند. دولت هیچ درآمدی از حذف ارز ترجیحی نداشته است. ماهانه حدود 28 یارانه پرداخت می کنیم و آن هم غیر از یارانه نان و دارو است. در مجموع 450 یارانه پرداخت می شود. اگر تعداد ارز ترجیحی حذف شده را در نظر بگیریم به حدود 24 میلیارد دلار می رسد. در حالی که حمایت های پرداخت شده طی سال های گذشته حداکثر 17 میلیارد دلار بوده است. در واقع به دلیل گرانی های جهانی دولت یارانه های بیشتری را در نظر گرفته است و باید لایحه اصلاحی را به مجلس ارائه کنیم. در بودجه 1400 تنها 8 میلیارد دلار برای ارز ترجیحی اختصاص داده شد و در عمل به 17 میلیارد دلار رسید اما امروز شاهد پرداخت 24 میلیارد دلار به مردم هستیم. با کار دولت دیگر رانت و امتیازات خصوصی افراد در نظر گرفته نمی شود. علاوه بر این، هیچ محصولی نمی تواند با ارز ترجیحی رقابت کند. امسال حدود 7.5 تن گندم خریداری شد که با وجود خشکسالی نسبت به رقم 4.5 میلیون تنی سال قبل افزایش داشته است.
کاهش چشمگیر سهم بودجه عمرانی از بودجه / دور باطل افزایش دستمزد را متوقف کردیم
میرکاظمی در خصوص افزایش حقوق گفت: در سال های گذشته افزایش حقوق صورت می گرفت اما از پایه تامین می شد. در نهایت تورم حاصله بیشتر از افزایش حقوق بود. این یک چرخه معیوب در کشور بود. در سال های اخیر نسبت هزینه های حقوق به کل حقوق افزایش یافته است. علاوه بر این، هزینه ها به طور قابل توجهی افزایش یافت و نسبت هزینه های تحصیل دارایی های سرمایه ای از 20 درصد به 13 درصد رسید.
وی افزود: بخشی از تورم فعلی تورم هزینه است. دیدیم که نرخ محاسبه ارز در گمرک به ITS تغییر کرد و باعث شد تورم وارداتی افزایش یابد. در عین حال شاهد افزایش هزینه های نیروی کار نیز بودیم. ارز ترجیحی حذف شده نیز با وجود پرداخت مابه التفاوت به مردم باعث تورم شد. این افزایش 10 درصدی حقوق نیز دلیلی شد که بتوانیم افزایش پایه پولی و تورم را در این مکان کنترل کنیم. پرداخت حقوق بازنشستگان نیز به مشکل تبدیل شده است.
میرکاظمی افزود: برای حمایت از بخشی از جامعه نباید تورم را به کل جامعه تحمیل کنیم. در دولت این موضوع در دولت برای ترمیم حقوق کارمندان و بازنشستگان دولت برای مابقی سال مطرح شده که در حال بررسی است. این احتمال وجود دارد که بر اساس قاعده اعتبار، اعاده حقوق در نظر گرفته شود و احتمال می رود در شهریورماه در این زمینه تصمیم گیری شود. کار در حال انجام است و مجلس باید این موضوع را تصویب کند.
* ایجاد فضای تنفسی برای بانک های اوراق فروش/ دولت ماهانه 15 هزار میلیارد تومان اوراق می خرد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در خصوص فروش و پرداخت اوراق نیز گفت: حدود 180 حمت باید بازخرید شود که این رقم معادل 15 حمت در ماه است. این عدد فشار زیادی بر سازمان برنامه و بودجه وارد می کند. امسال 103 اوراق را می فروشیم و در واقع به بانک هایی که بیشتر اوراق را خریده اند استراحت داده می شود.
امسال جهش خوبی در زمینه مالیات قابل تقدیر صورت گرفته است. ما فرض می کنیم که مالیات حدود 90 درصد ایجاد می شود که درآمد پایدار دولت است. کل مالیات 470 همات.
وی در خصوص یارانه وام مسکن روستایی گفت: در مورد مسکن روستایی 50 میلیون تومان وام بوده و دولت مابه التفاوت 4 تا 18 درصد سود پرداخت کرده است. دولت پیش از این این وام را به 100 میلیون تومان افزایش داده بود و دولت موافقت کرد این تعهد را به بدهی دولت به بانک ها اضافه کند. این می تواند منجر به اضافه برداشت و اضافه برداشت شود. این عدد اعلام شده است. در شهرفر 1400 قانون حمایت از ساختمان مسکن به تصویب رسید. بر اساس این قانون دولت باید یارانه مسکن را از طریق صندوق حمایت از مسکن پرداخت می کرد. این در حالی بود که این صندوق خالی بود. بخشی از منابع صندوق مربوط به پرداخت وام مسکن، مالیات و فروش زمین توسط وزارت راه و بودجه کل کشور بود. در نتیجه اگر بخواهیم وام مسکن روستایی را به 200 میلیون تومان برسانیم باید منابع آن را در صندوق واریز کنیم. به دلیل وظیفه کنترل نقدینگی نمی توانیم آن را ابلاغ و به حساب بدهی دولت واریز کنیم.
وی افزود: در سال های گذشته 20 درصد فروش به صندوق توسعه ملی می رفت در حالی که امسال این رقم به 40 درصد رسید. زمانی که این لایحه مطرح شد درخواست ما این بود که 20 درصد به صندوق توسعه برود اما مقام معظم رهبری بنا به دلایلی موافقت نکردند. پیش بینی می شد 20 درصد از بودجه کسر شود اما در مجلس نمایندگان به آن اضافه شد.
میرکاظمی ادامه داد: قبلا 800 میلیارد در صندوق ملی مسکن واریز کردیم و مبلغی نیز به بانک مسکن ابلاغ شد. در این ماه 4 کمک اهدا خواهد شد. وزارت راه نیز باید دارایی های خود را بفروشد و در صندوق واریز کند. برای نهضت ملی مسکن نیازی به تسهیلات نیست و بانک ها باید این کار را انجام دهند و برای سایر حمایت ها نیز دولت باید اقداماتی انجام دهد.
* 11 میلیون تومان برای اجرای طبقه بندی معلمان پرداخت شد
رئیس سازمان برنامه و بودجه در خصوص طبقه بندی معلمان گفت: طبقه بندی به خودی خود هدف نیست اما در نتیجه شاهد افزایش کیفیت آموزشی خواهیم بود. رتبه بندی می تواند در این زمینه کمک کند. از آنجایی که این روند طولانی شد، برای پرداخت به توافق رسیدیم و پس از انجام عملیات لازم، مابه التفاوت پرداخت خواهد شد. یک میلیون تومان به همه مردم عادی پرداخت شد و مابقی پس از اتمام جریمه ها پرداخت می شد.
* استفاده دولت از سپرده های دولتی به جای حقوق
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور تصمیم گرفت از سپرده های مازاد بنگاه های دولتی برای استفاده از پایه حقوق یا پول استفاده کند. هر ماه که دولت کمتر میشود، از آن منابع استفاده میکند و پس میدهد. این موضوع به دلیل عدم افزایش پایه پولی جایگزین استفاده از سود شده است.
*یارانه های نقدی تورم زا نیست/ کالابرگ قانون است
وی درباره اجرای کالابرگ گفت: قرار نیست مردم کوپن بگیرند و مردم بتوانند از حمایت آنها برای خرید اقلام خاص استفاده کنند. امکانات قابل اجرا در سراسر کشور فراهم شود. دیگر یارانه ای به حساب فرد واریز نمی شود اما اگر فرد بخواهد نفت بخرد 20 هزار تومان و 50 هزار تومان دیگر از خزانه به فروشنده واریز می شود. این مبلغ یارانه ای که در حال حاضر به مردم پرداخت می شود باعث تورم نمی شود زیرا از خود جامعه اخذ می شود و مربوط به تبصره 14 است و پولی که توزیع می شود پولی است که از جایی که انرژی فروخته شده پس انداز می شود و نداشته است. کسری تا امروز
وی افزود: برخی بررسی ها نشان می دهد که مردم حمایت های نقدی را ترجیح می دهند اما طبق قانون باید بحث قبض الکترونیکی اجرایی شود و هنوز سامانه مورد نیاز آن آماده نشده است.
* آیا انتظارات 480 هزار میلیارد تومانی از فروش نفت محقق می شود؟ میرکاظمی: نفت را کمتر از رقم بودجه می فروشیم
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در خصوص فروش نفت گفت: طبق بودجه باید یک میلیون و 400 هزار بشکه به قیمت 70 دلار فروخته شود که در حال حاضر کمتر از این مقدار است. با تلاش دولت این رقم به حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه رسید، اما بازار این کشور تحت تاثیر جنگ اوکراین و کاهش قیمتی که صورت گرفت، اندک بود. باید 480 ژامبون از روغن فروشی تهیه کنیم. امیدواریم این عدد محقق شود و در نیمه دوم باید تلاش بیشتری برای جبران کسری داشته باشیم.
وی در خصوص کسری بودجه گفت: از آنجایی که 20 درصد منابع صندوق توسعه ملی جایگزین نشده و ممکن است درآمدهای گمرکی کمتر از رقم تعیین شده باشد، ممکن است کسری داشته باشیم. در نفت به لحاظ ریالی کسری خواهیم داشت مگر اینکه در نیمه دوم سال شاهد افزایش درآمد باشیم. علاوه بر این، ظرفیت کافی برای فروش بیشتر اوراق در بورس وجود ندارد. دولت تمام تلاش خود را می کند تا قرض نگیرد و این خط قرمز دولت است. امیدواریم در چارچوب بودجه و شرایط حصر درآمدها در نیمه دوم سال افزایش یابد و دولت با کسری بودجه مواجه نشود.
وی در خصوص کسری بودجه گفت: بودجه را بر اساس 20 درصد سهم صندوق در نظر گرفته ایم. این موضوع دخل و خرج هایی را که باید کاهش می یافت کاهش داد اما در مجلس هزینه ها افزایش یافت و باید دید از فروش اوراق یا از منابع دیگر می توان آن را نجات داد یا خیر. امیدواریم بتوانیم منابع را تامین کنیم و مجوز استفاده از منابع صندوق توسعه ملی را بگیریم.
وی در خصوص رشد اقتصادی 8 درصدی گفت: نرخ رشد سال گذشته 4 درصد و در برنامه ششم 8 درصد بوده است. امیدواریم با تزریق منابع کافی در اشتغال زایی شاهد رشد اقتصادی بالاتری باشیم. بیش از سه هزار میلیارد تومان پروژه ناتمام داریم. به همین دلیل است که ما هیچ پروژه جدیدی را فعال نمی کنیم مگر اینکه شرایط اضطراری وجود داشته باشد. میانگین اتمام پروژه های ما حدود 17 سال است و اگر منابع پذیرفته شده را در نظر نگیریم این عمر افزایش می یابد. در زمینه بهره وری بر اساس کاربری ها به استانداری ها اعلام کردیم که پروژه هایی را که توسعه یافته و به مرحله بهره برداری و اجرا نرسیده اند در اولویت قرار دهند. به این ترتیب تولید ملی افزایش می یابد. در حوزه کشاورزی نیز گفته شده است که برای افزایش بهره وری و تولید آب به کشاورزان تسهیلات پرداخت شود. بحث جایگزینی واردات را به دلیل راهکارهای توسعه ای که در دوره ساخت داشتیم مطرح کردیم. این وضعیت در برخی موارد ظرفیت تولید 10 برابر نیاز کشور را ایجاد کرد. باید به گونه ای عمل کنیم که منابع را در این راه هدر ندهیم و بهره وری را افزایش دهیم.
همزمان با شروع کار ما در ساماندهی برنامه و بودجه، روند کاری برنامه هفتم توسعه علیرغم عدم ابلاغ سیاستگذاری آغاز شده و جلسات سیاستگذاری همچنان ادامه دارد و به نظر می رسد ظرف ده روز آینده به نتیجه برسد. بعد از آن باید به تایید مقام معظم رهبری برسد. حالا باید بودجه سال آینده را آماده کنیم. در نتیجه ما نمی توانیم بودجه سال آینده را بر اساس برنامه هفتم تا آذرماه آینده به مجلس تحویل دهیم و باید در این زمینه تصمیم گیری شود.