بعدی-بر اساس اطلاعات موجود، صادرات ایران به عراق در سه ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 36.6 درصد و از نظر ارزشی 36.6 درصد کاهش داشته است. تحلیل این آمار نشان می دهد که ارزش صادرات کالاهای ایران به عراق از 2.81 میلیارد دلار به 2.39 میلیارد دلار کاهش یافته است. از سوی دیگر، ارزش صادرات کالاهای ترکیه به عراق در این مدت از 3.09 میلیارد دلار به 3.73 میلیارد دلار رسیده است. این آمار نشان می دهد ارزش صادرات ترکیه به عراق 21 درصد افزایش یافته در حالی که ارزش صادرات ایران به این کشور 15 درصد کاهش داشته است.
سیدحمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق گفتگو با فرارو وی با اشاره به اینکه در چهار ماهه نخست امسال بیش از 30 درصد صادرات ایران به عراق کاهش یافته است، گفت: در این مدت ایران به ارزش 2.4 میلیارد دلار یعنی 600 میلیون دلار در ماه کالا به عراق صادر کرده است. – دلار صادر شد در حالی که این رقم در سال گذشته 750 میلیون دلار در ماه بود که در این زمینه شاهد کاهش 150 میلیون دلاری در ماه از صادرات ایران به عراق هستیم.
وی افزود: چین ماهانه 1.1 میلیارد دلار و ترکیه 800 میلیون دلار به عراق صادر می کنند و از سوی دیگر در ابتدای سال جاری انتظار افزایش حجم صادرات به همسایه غربی وجود داشت که متأسفانه این میزان است. با توجه به مشکلاتی که وجود داشت این امر محقق نشد که در آن 4 عامل مهم را می توان در درجه اول در نظر گرفت. یا نه با توجه به شرایط داخلی، صادرات فرآورده های نفتی از جمله بنزین و گازوئیل به عراق کاهش یافته و مصرف این فرآورده ها در داخل افزایش یافته است.
الحسینی گفت: در این حال دوما شکافی که بین نرخ ارز در بازار آزاد و ارز اسمی ایجاد شد، صادرکنندگان را نیز با مشکل مواجه کرد و سیاست های بانک مرکزی در خصوص بازگشت ارز حاصل از صادرات نیز برای صادرکنندگان مشکل ایجاد کرد، زیرا 40 درصد ارز آنها باید به ارز تبدیل می شد. کالاها برای واردات و فروش 60 درصد دیگر به صورت اسکناس در سامانه صنعا یا آوردن سامانه نیما و یا مذاکره با واردکننده است که مجموع این موارد باعث حجم صادرات به طور کلی و در خاص به عراق که تقابل خود را کاهش دهد
عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، درگیری بین احزاب شیعه در عراق دلیل سوم وی در زمینه کاهش حجم صادرات به عراق افزود: با توجه به اختلافات سیاسی در عراق که پیرامون انتخابات این کشور به وجود آمده و درگیری هایی که بین گروه ها و جریان های مختلف سیاسی در این کشور به وجود آمده است، مواضع ایجاد شده است. گرفته شده است. در مقابل ایران که بحث صادرکنندگان است نیز ایران را محتاط کرد.
این عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: از یک سو و با توجه به موقتی بودن دولت کنونی عراق، تمامی پروژه های عمرانی در این کشور و روند صادرات مصالح ساختمانی مانند سیمان، میلگرد، آهن و… … به عراق که منبع اصلی ایران است متوقف شده اند. آنها عملا صادرات به عراق را متوقف کردند، از طرفی در دو ماهه اول سال با توجه به عوارض صادراتی که وزارت صمت بر این کالاها وضع کرده بود، عملا بازار را در اختیار رقبایی مانند چین و ترکیه قرار دادند.
حسینی گفت: دلیل چهارم همچنین در مورد محصولات غذایی و کشاورزی، ایران به دلیل نیاز داخلی به این محصولات، گاها محدودیت صادراتی را اعمال می کند. از سوی دیگر عراق نیز در برخی مواقع محدودیت وارداتی برای محصولات کشاورزی ایران اعمال می کند که باعث کاهش حجم صادرات می شود، از سوی دیگر با حذف ارز 4200 تومانی در صنایع غذایی که نوعی حمایت بود، در محصولاتی مانند شیر، شکلات و ماکارونی که به عراق صادر می شود، باعث افزایش قیمت تمام شده تولید و گران شدن کالای ایرانی شده که حجم صادرات را کاهش می دهد، زمان آن فرا رسیده است تا تولیدکننده ایرانی بتواند خود را با شرایط حذف ارز تطبیق دهد. 4200 تومان.
یکی از اعضای هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به اینکه علیرغم شعارهای دولت مبنی بر افزایش حجم صادرات و علاقه به روابط اقتصادی با همسایگان، عملا دیپلماسی موثری صورت نگرفته است، خاطرنشان کرد: از سوی دولت در زمینه همکاری با عراق، یک سال از تحویل دولت توسط دولت می گذرد، عملاً هیچ کاری در زمینه عراق انجام نشده است و شاهد مشورت دولت برای افزایش حجم صادرات به این کشور نبوده ایم. عراق اما در مقابل رقبای ایران در بازار عراق با دیپلماسی قوی اقتصادی توانستند خلاء حضور ایران را پر کنند. و بازار عراق را به ویژه در چند ماه گذشته پر کرد و باعث از دست دادن صادرات شد. فرصت هایی برای شرکت های ایرانی در بازار عراق.
حسینی تصریح کرد: دولت عراق به دلیل افزایش درآمدهای نفتی به این کشور و برای بهبود وضعیت معیشتی مردم این کشور واردات خود را افزایش داد اما متاسفانه در این شرایط با حجم صادرات ایران به این کشور مواجه شد. از سوی دیگر، علاوه بر انفعال دولت، اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق نیز کاملا منفعل است، در حالی که انتخابات هیئت رئیسه باید برگزار شود، به دلیل مسائل اتاق ایران و شورای عالی. هیات نظارت اتاق های بازرگانی نیز اقداماتی را برای برگزاری انتخابات و فعال سازی اتاق ایران و عراق انجام دادند.
وی بیان کرد: در صورت اعزام هیئت های تجاری، برگزاری همایش های تجاری و معرفی فرصت های شغلی، حتما شرکت های جدید وارد چاله شده و با عراق همکاری خواهند کرد، بنابراین زمانی که صحنه فعال باشد، شرکت ها و تجار نیز فعال خواهند شد. شرکت های قدیمی به دلایل مختلف کنار رفتند، اما از سوی دیگر، شرکت جدیدی وارد بستر تجارت و صادرات با عراق نشد و این فضا طبیعتاً منجر به کاهش حجم کالاهای صادراتی به عراق نیز می شود. وضعیتی که میزان واردات این کشور در این مدت نسبت به گذشته افزایش یافته است.